Thứ Hai, 9 tháng 10, 2017

Các loài động vật

About Fisherman Bat Fisherman bats are found throughout Central and South America. They feed on fish. They catch fish right out of the water with their claws, much like how a bird of prey does. Once they have caught a fish, they will eat it while they are still flying or they will land and then eat it.

Loài dơi không có khả năng tiếp xúc với nước. Nếu gặp rơi xuống nước chúng có thể sẽ chết. Loài dơi kiếm ăn vào ban đêm dựa vào khả năng phát ra sóng siêu âm để xác định vị trí của con mồi.
Những con dơi này lợi dụng những loài cá nhỏ có kích thước khoảng 5 cm thường nhảy lên khỏi mặt nước để tìm cách bắt chúng
Hai mẫu vật dơi ở Mexico cũng có móng vuốt dài và sắc nhọn, ngón chân chúng rất dài và xương chày cũng khác biệt rất rõ so với những con dơi bình thường khác. Không những dài, chúng còn có những điểm tích hợp với màng cánh rất cao giúp chúng có khả năng chống thấm.
Năm 2003, các nhà khoa học Tây Ban Nha cũng phát hiện một loài dơi bắt cá sống ở châu Âu. Loài dơi này có trọng lượng khoảng 9g và chiều dài thân là 42 mm - kích thước khá nhỏ so với những con dơi bình thường.
Nhờ các thiết bị vô tuyến điện nhỏ, các nhà khoa học thuộc đại học quốc gia Basque tại Bilbao đã ghi lại được hình ảnh về quá trình bắt cá của chúng. Những con dơi này bay thấp trên mặt nước và bắt cá bằng móng vuốt của chúng.

Loài dơi ngón dài châu Âu này thường kiếm ăn ở những vùng đất ngập nước, các kênh rạch cũng như hồ nước ven bờ biển Địa Trung Hải của Morocco, Algeria, Lenaon, Jordan và Iran và châu Âu.
About Giant Fruit Bat or Flying Fox The giant fruit bat has a wing span of up to 5 feet (1.5m). It is the largest bat in the world. It has a very keen sense of smell and a very long muzzle. They roost upside down in the trees and wrap their wings around their bodies. Feeding time is at dusk when they set off to eat fruit. They squish fruit in their jaws and drink the juice but let the seeds and the rest of the fruit fall to the ground. The females give birth to one baby at a time. They will carry their baby around with them for two months.
Pteropus vampyrus - loài dơi ăn quả lớn nhất hành tinh – thường được gọi là “cáo bay”. Chúng có sải cánh lên tới 1,5 m và có vai trò quan trọng đối với các hệ sinh thái rừng nhiệt đới ở châu Á.
About Greater Horseshoe Bat There are over 70 species of Horseshoe Bats. They get their name because their noses are shaped like a horseshoe. Their noses have folds of skin that are used to focus sound when they use echolocation to find food. They eat insects. They catch a lof of their prey on the ground. They then take their prey to a nearby tree branch or other perch and eat it.
Đồng bằng sông Cửu Long có chừng 600 ngôi chùa của đồng bào dân tộc Khmer, thì chùa Dơi nổi lên như một quần thể kiến trúc đẹp vào bậc nhất. Ngôi chùa gồm hai cổng, một cổng phụ, một cổng chính. 

Tuy nhiên, lạ ở chỗ cổng chính được trang trí khá đơn giản, còn cổng phụ, nhìn từ xa, thấy rực màu vàng óng, còn lại gần, du khách phải thót tim bởi hình hai con rắn khổng lồ gác hai bên cổng, mỗi con có 5 đầu, đang phồng mang trợn mắt như chực đớp người. 
Cổng chùa Dơi. 

Ngôi chùa chính cũng là một kiệt tác. Mái chùa gồm hai tầng lớp ngói mầu. Phía đầu hồi, bốn đầu mái được chạm trổ tinh xảo hình rắn Naga cong vút. Trên đỉnh chùa có một ngọn tháp nhọn. Hàng cột đỡ bao quanh chùa, mỗi cột có một tượng tiên nữ Kemnar, đôi tay chắp trước ngực như đang cất lời đón chào khách thăm viếng. 

Khắp trên tường chùa là những bức tranh khổ lớn miêu tả cuộc đời Đức Phật, từ lúc ra đời tới khi được khai minh rồi nhập Niết bàn. Bên cạnh còn có một pho tượng sinh động miêu tả Đức Phật cưỡi trên rắn thần Muchalinda. 

Trong khu vườn rộng khoảng 7ha còn có nhiều bảo tháp (stupa) chứa di hài các nhà sư quá cố, có lò hỏa táng, nhà ở của các sư và nhà hội Sa La như kiểu nhà rông hay hội trường...
Dơi bay rợp trời (Ảnh chụp lại ở chùa Dơi). 

Sư phó Lâm Tú Linh dù rất bận mải với việc khôi phục ngôi chánh điện bị cháy, nhưng khi trò chuyện về đàn dơi, sư rất nhiệt tình. Sư phó Linh dẫn tôi dạo mát dưới khu vườn rộng mênh mông với vô vàn các loại cây cổ thụ xen lẫn những loại cây ăn quả như xoài, vú sữa, sầu riêng, măng cụt.

Chùa Dơi được xây dựng từ năm 1569, trên một bãi cát hoang hóa do biển bồi. Vị sư trụ trì đầu tiên, sau khi dựng ngôi chùa nhỏ bằng gỗ, liền trồng một vườn cây để chắn gió biển. Khi vườn cây xanh tốt, các loại chim muông liền kéo về, nhiều nhất là cò, cồng cộc, điên điển, quạ, dơi... sống chung với các nhà sư. 

Sư phó Lâm Tú Linh bảo: “Không hiểu sao, Sóc Trăng có tới hàng trăm ngôi chùa và rất nhiều chùa có cảnh đẹp thanh tịnh, vườn cây bóng mát, nhưng chỉ chùa Mã Tộc là có nhiều loài chim tụ họp, đặc biệt là dơi. Tôi nghĩ rằng chùa Mã Tộc là nơi đất lành nên có nhiều chim về đậu, đúng như điều tiền nhân thường nói”. 
Ảnh chụp lại ở chùa Dơi. 

Để chứng minh chùa Mã Tộc là mảnh đất lành, Sư phó Linh dẫn tôi đi xem rất nhiều giếng nước trong chùa rồi bảo rằng, đào xuống lòng đất, chỗ nào cũng thấy có nước ngọt, trong vắt, múc lên là dùng ngay được. 

Thế nhưng, dân cư sống quanh chùa lại không thể dùng được nước ngầm, vì nước nhiễm phèn cực nặng. Tôi thấy hàng chục cái giếng trong chùa, cái nào cũng có rất nhiều ống nhựa chọc xuống. Nhân dân quanh vùng đều nối ống vào chùa để bơm nước về dùng. Nhà chùa lúc nào cũng rộng lòng với chúng sinh, nên không tiếc gì nước, nhân dân cứ bơm thoải mái.


Phận hẩm của dơi

Đứng dưới gốc cây cổ thụ, ngửa mặt lên trời nhìn bọn dơi treo mình lủng lẳng trên cành, Sư phó Linh lại thở dài thườn thượt. Ngày nào Sư phó cũng ra vườn dơi ngắm nhìn chúng, rồi lại thở dài luyến tiếc, vì mỗi ngày sư cảm nhận rõ sự hao hụt số lượng. 

Cách đây độ chục năm, dơi đậu trong chùa nhiều vô kể. Chúng đậu khắp các cành cây trong vườn, tràn cả ra ngoài cổng, thậm chí trên nóc chánh điện còn thấy khối đen lủng lẳng. 
Dơi bám đen ngọn cây. 

Một cụ bà vãng chùa cho biết: "Không biết dơi có từ bao giờ nhưng từ nhỏ tôi đã thấy dơi... Mỗi khi đàn dơi bay về, chúng tạo ra những đám mây kéo dài hồi lâu mới hết... Cây xanh trải dài, cành lá sum suê là thế nhưng mỗi khi đàn dơi tề tựu về thì nhìn lên chẳng thấy lá đâu, chỉ thấy một màu đen kịt của dơi". 

Nhưng có một điều lạ, nhiều cây cổ thụ tán rộng lòa xòa của nhà dân, ngả hết cả sang đất chùa, chúng lại không bao giờ đậu. Những buổi trưa nóng nực, chúng vỗ cánh phành phạch, náo động cả chùa. 

Điều lạ nữa, chúng chỉ “bậy” ra khu vườn, cách rất xa chùa, chứ không bao giờ “bậy” luôn ra chùa cả. Tình trạng ô nhiễm do phân dơi cũng không xảy ra, vì sáng nào nhân dân quanh vùng cũng kéo đến dọn phân dơi về làm phân bón. Phân dơi cực tốt với các loài cây ăn quả, nên lúc nào cũng đắt hàng. 
Số lượng dơi khổng lồ mỗi ngày một ít. 

Tuy nhiên, giờ đây, muốn được hàng ngày dọn phân dơi cũng không được, vì đàn dơi cứ teo dần, rồi giờ chỉ còn chon hỏn một nhúm độ vài ngàn con, treo ở vài cây cổ thụ giữa chùa. 

Khách tham quan về thăm chùa Dơi, đều ra ngắm đàn dơi với con mắt hau háu. Nhiều ông sành nhậu, trót ngắm đàn dơi rồi, chỉ muốn thưởng thức xem thịt nó ra sao. Vậy là những quán thịt dơi mọc lên khắp Thành phố Sóc Trăng. 

Nhà chùa kêu cứu nhiều quá, các cơ quan chức năng vào cuộc, cấm các nhà hàng kinh doanh món thịt dơi. Nhưng nếu họ cứ hoạt động lén lút thì cũng chịu. Mà cấm ở Sóc Trăng, thì các quán nhậu thịt dơi ở Cần Thơ, Bạc Liêu, Trà Vinh lại mọc lên nhan nhản. 

Dân nhậu có thể tha hồ chỉ mặt những con dơi đang nằm trong lồng, rồi ngồi chờ nhà hàng làm thịt. Họ nhồm nhoàm nhai và khen vừa ngon, vừa bổ, nhưng ở ngôi chùa kia, các nhà sư trông đàn dơi mỗi ngày teo đi, họ đau cứ cơ thể mình đang bị ngặm nhấm vậy.

Cứ đà này, chẳng mấy chốc đàn dơi sẽ biến mất và cả ngôi chùa nổi tiếng, độc đáo nhất cả nước này cũng sẽ bị quên lãng. 


Loài dơi bí ẩn

Theo Sư phó Tú Linh, hầu như các nhà khoa học chưa có nghiên cứu gì về loài dơi độc đáo, chỉ có duy nhất ở chùa Mã Tộc này. 


Chỉ có một nhà khoa học, cách đây vài năm, qua chùa, sau khi ngắm nghía, chỉ để lại một thông tin duy nhất cho các nhà sư: Đây là loài dơi quạ, là loài cực kỳ hiếm. Hiếm và quý thì nhà chùa biết cả rồi, nhưng làm sao để bảo vệ được chúng mới là điều cần thiết nhất. 

Có lẽ loài dơi ở chùa Mã Tộc là loài lớn nhất nước ta. Con dơi mới đẻ đã có sải cánh dài tới 50cm. Dơi trưởng thành sải cánh dài khoảng 1,5m, nặng 1kg. 

Một số con dơi chúa rất lớn, nặng tới 1,5kg và sải cánh của nó đến 2m. Những con dơi chúa bay dập dìu trên trời lúc nhập nhoạng tối trông như những bóng ma. 

Loài dơi này mỗi năm chỉ đẻ một lứa và đẻ duy nhất một con vào mùa mưa tháng 6. Chúng không làm tổ, nên đẻ xong thì cứ ôm con suốt ngày đêm. Khoảng 3-4 tháng ôm con như vậy, lúc con biết bay, thì tự đi kiếm ăn. 

Cứ đến mùa sinh sản và nuôi con, các nhà sư lại phải thay nhau trông nom và chăm sóc đàn dơi như chăm bà đẻ. Đàn dơi trong chùa tin người đến tồ tệch. Chúng cứ để con mình tập bay rất vô tư, rớt xuống đất cũng không sợ, vì đã có các nhà sư chăm sóc giúp. 
Giống dơi này không có chân, chỉ có những cái móng ở cánh, dùng để móc vào thân cây, do đó, khi rớt xuống đất, cánh lại dài, không đó đà, nên không thể bay lên được. Đến mùa tập bay, tí lại thấy một chú rơi “độp” xuống đất. Các nhà sư lại phải nhẹ nhàng bế chúng lên vuốt ve, rồi đặt lên cành cây để mẹ nó xuống nhận con. 

Giống dơi không bao giờ nhận lầm con. Nhiều lần giông gió nổi lên, đàn con rơi xõng xoài khắp mặt đất. Các sư phải mang chúng vào chùa. Sấm chớp qua rồi, các nhà sư lại mang ra treo từng con một lên cành cây. Đám dơi mẹ sà xuống ngó nghiêng lần lượt để nhận con. 

Điều lạ là cả trăm cặp mẫu tử nhận lại nhau mà không hề có chuyện nhận nhầm hoặc tranh chấp nào cả. Tuy nhiên, nhiều lần, sau những đêm dơi con ở nhà tập bay, bị rơi xuống đất, mẹ chúng không về được bởi đã sa vào lưới của đám thợ săn, thì các nhà sư phải làm mẹ chúng, cho chúng uống sữa bò, rồi bón cho chúng ăn hoa quả, dạy chúng tập bay. 
Và cũng có một chuyện rất lạ, đó là giống dơi ở đây chỉ chấp nhận sự chăm sóc của các nhà sư. Khách du lịch viếng thăm chùa, trông cảnh nhà sư cho dơi ăn, tung dơi lên trời ở ngoài sân chùa cho chúng tập bay, cũng muốn giúp các nhà sư và làm quen với bọn dơi, nhưng không được. 

Giống dơi này có thể nép mình vào vai và dụi đầu vào má các nhà sư, nhưng hễ người lạ đến gần là chúng trở nên rất hung dữ, cào cắn rách cả thịt. Sư phó Tú Linh sau mấy chục năm sống chung với đàn dơi bảo rằng, dường như bản năng của loài dơi, từ lúc sinh ra đã thân thiết với các nhà sư trong chùa rồi.

Giống dơi trong chùa Mã Tộc này là giống dơi ăn quả. Chúng chỉ ăn hoa quả và uống nước từ các trái dừa. Răng chúng sắc đến nỗi, chỉ cắn một lát đã thủng quả dừa. 
Tuy nhiên, điều rất lạ là chúng không bao giờ ăn, dù chỉ một trái cây trong vườn chùa, mặc dù trong vườn chùa trồng hàng chục loại cây ăn quả và quanh năm hoa trái sai trĩu trịt. Với các nhà khoa học, để lý giải được điều này quả không hề dễ dàng.

Ngày nào cũng vậy, cứ đúng 6h30 tối, đàn dơi bay lên ríu rít gọi nhau, lượn qua lượn lại mấy vòng, rồi từ giã chùa đi kiếm ăn. Chúng đi ăn rất xa, khắp các miệt vườn dọc sông Tiền, sông Hậu. 

Và rồi, như công thức, đúng 4h sáng đã có mặt đầy đủ ở chùa. Con nào vắng mặt, coi như đã sa bẫy. Loài dơi ở đây rất thông minh, nhưng chúng thường sa bẫy vì đạo nghĩa. Đám săn dơi thường nhốt một vài con dơi trên cây làm mồi nhử. Đàn dơi bay qua, thấy bạn đang kêu cứu, liền sà xuống cứu. Thế nhưng, bạn không cứu được, mà mình bị mắc lưới và trở thành mồi nhậu. 
About Anaconda or Water Boa The Anaconda, or Water Boa, is one the world's largest snakes, when born they can be 3 feet (1m) long. It is not known what length they can reach in the wild, but one in captivity measured more than 28 feet (8.6m) long from head to tail. Adult Anacondas can weigh nearly 450 pounds (204kg). They feed on turtles, caimans and Capybaras. Anacondas will lurk next to watering holes, waiting for animals to come drink. They then will catch their prey. Even though Anacondas are good climbers, they spend most of their time on the ground.
Trăn anaconda là một chi rắn khổng lồ sống ở lưu vực sông AmazonNam Mỹ. Rắn khổng lồ (tên quốc tế: anaconda, tên địa phương: sucuri) gồm bốn loài rắn thích sống dưới nước, hoặc ẩn náu trong các đầm lầy, các con sông và các cánh rừng rậm của khu vực Nam Mỹ. Chúng gồm các loài màu xanh, màu vàng, đốm trắng đen và rắn khổng lồ Bolivia.
Phần lớn thời gian, trăn khổng lồ bơi dọc theo các con sông để tìm thức ăn. Chúng thường sống đơn độc và khá nhút nhát nên không mấy khi được nhìn thấy trong thiên nhiên. Trăn khổng lồ ngụy trang rất tốt trong các đầm nước nên chúng dùng những vùng này làm nơi trú ngụ. Chúng giấu mình dưới nước và săn mồi bằng cách quấn chặt thân quanh con mồi, xiết chặt khiến nạn nhân chết vì ngạt thở, vỡ nội tạng hoặc chảy máu bên trong. Sau khi con mồi chết, trăn khổng lồ sẽ nuốt toàn bộ nạn nhân vào trong bụng.
Con anaconda dài 10m, nặng hơn 4 tạ được phát hiện bởi những công nhân xây dựng sau vụ nổ nhân tạo tại một hang động ở Altamira, Pará, Brazil. 
About Black Mamba The Black Mamba is actually gray instead of black. They may be the fastest moving land animal without legs. They can move up to 12 mph (20km/h), which is faster than a person trying to run away. They are the largest poisonous snake in Africa. They hunt on the ground as well as in trees and bushes. They are very venomous.

Thứ Bảy, 30 tháng 9, 2017

Khoa học lớp 5

Science / Living and Non Living Things


Vật có sự sống (cây cối, động vật) và không có sự sống (vd:đất, cát, không khí, ánh nắng, nước...). Đặc điểm của vật có sự sống
1. Cơ thể có các cơ quan hoàn chỉnh, 2. cần đến năng lượng, 3. lớn lên và tăng về lích thước, 4. tự mình dịch chuyển, 5. phản ứng với sự kích thích, 6. biết sinh sản, 7. có tuổi thọ nhất định

Science / Plants

Main parts of a Plant are its roots, stems and leaves. Roots carry water and nutrients from the soil up through the stem to store in the leaves. Not all plants produces flowers.
Các bộ phận chính của cây gồm có : rễ, thân và lá. Rễ mang nước và dưỡng chất từ đất lên qua thân, tích trữ ở lá. Không phải cây nào cũng có hoa.
learning card for Reproduction in PlantsView Lessons & Exercises for Reproduction in Plants →

Sự sinh sản của thực vật: sinh sản là quá trình vật mang sự sống tạo ra cá thể nhỏ hơn cùng loài
Có 2 kiểu sinh sản ở thực vật: sinh sản bằng hạt bao gồm các bước: thụ phấn, thụ tinh, hình thành hạt, hạt phân tán, hạt nảy mầm. Hai là sinh sản qua các bộ phận của cây: cây mới mọc lên từ một trong các bộ phận sau của cây cũ: lá, rể, thân.

learning card for Agents of PollinationView Lessons & Exercises for Agents of Pollination →

Tác nhân thụ phấn: thụ phấn được tạo điều kiện bởi côn trùng, gió, nước hoặc động vật. Chúng được g gọi là tác nhân của thụ phấn
1. Côn trùng: những bông hoa sáng màu thu hút côn trùng đến đậu trên bông hoa. Hạt phấn hoa dính vào cơ thể côn trùng và được chuyển theo khi côn trùng đến đậu vào bông hoa khác.
2. Gió: gió mang theo những hạt phấn hoa vốn rất nhẹ.
3. Nước: cây thủy canh phân tán hạt phấn hoa vào nước. Nước đem hạt phấn hoa đi để thụ phấn.
4. Động vật: động vật được xem là tác nhân thụ phấn tốt là chim ruồi và dơi ăn mật hoa. Chúng thụ phấn trong quá trình di chuyển từ cây này sang cây khác để tìm thức ăn.

learning card for FertilizationView Lessons & Exercises for Fertilization →

Sự thụ tinh: khi thụ phấn thành công, phấn hoa xâm nhập vào tế bào trứng trong túi phôi và tạo thành hạt. Sau khi thụ tinh, túi phôi dày lên và trở thành quả.
Cấu trúc của quả: Phần thịt trái, phần thịt trái cây bao phủ 1 hoặc nhiều hạt, có nguồn gốc từ túi phôi và hạt giống. Phần thịt trái chia 3 lớp: vỏ, phần thịt ở giữa, và phần thịt gần hạt. Hạt: gồm nội nhũ, phôi và vỏ hạt.

learning card for Germination and Structure of SeedView Lessons & Exercises for Germination and Structure of Seed →

Hạt nảy mầm và cấu trúc của hạt: nảy mầm là quá trình hạt trở thành cây giống (seedling). Hạt cần oxy, nước, nhiệt độ tối ưu để nảy mầm.
phôi hạt embryo chứa cây nhỏ, hạt tích trữ dinh dưỡng trong phần lá mầm cotyledons/endosperm nhiều thịt.



Nhân giống nhân tạo ở thực vật. 1. Cắt: một phần thân bị cắt, và đầu bị cắt sinh trưởng thành cây mới khi đặt nơi đất ẩm như xoài, ổi, vải, chanh, hoa hồng ...2. Chôn: thân cây bị bẻ cong cho chạm đất. Sau đó thân bị cắt khi nó phát triển rễ và tạo thành cây mới, ví dụ: chanh, hoa hồng, hoa nhài ...
3. ghép: thân cây bị cắt và ghép khít vào thân cây khỏe mạnh khác và phủ bằng sáp ghép, vd: táo, cam, dưa hấu, cây ăn quả.. 4. Chiết: Vết cắt xiên tạo ra ở thân cây và ngăn cách bằng một cái tăm. Bùn và nhựa được bao quanh vết cắt đến khi có rễ mọc ra. Tách riêng cây con đem trồng nơi khác.

Science / Animal Life

Every animal has unique characteristics and features. They will have distinct ears, eyes, skin. Some might have horns, some long tails, some with a short bushy tail. For example a Rabbit has long ears, while we cannot see the ears of a bird like a crow or a parrot. Animals like tigers, leopards, Zebra have specific pattern of hair on their skin, while bird’s skin is covered with colourful feathers.

BirdsAnimals
learning card for Organs for Breathing in AnimalsView Lessons & Exercises for Organs for Breathing in Animals →

Cơ quan hô hấp ở động vật: Sâu bọ hô hấp bằng bề mặt cơ thể (hệ thống ống khí), ếch là động vật lưỡng cư, hô hấp bằng phổi khi ở trên cạn, hô hấp bằng da ẩm khi ở dưới nước.
Mang: cá, cua và hầu hết động vật dưới nước hít thở không khí phân tán trong nước. Chúng thở bằng mang chứa đầy huyết quản. Cá hớp nước vào miệng, nước đi vào mang, mang hấp thụ khí oxy phân tán trong nước để đưa vào máu và thải ra khí CO2.
Spiracle: khe mang, lỗ mang: côn trùng lấy không khí thông qua những lỗ nhỏ trên cơ thể chúng, gọi là lỗ mang.

Ăn uống ở động vật:
Động vật ăn cỏ: chúng có răng trước sắc nhọn để cắn và răng sau lớn để nhai Động vật ăn cỏ loại nhỏ như thỏ, sóc ... gặm nhấm hạt và hoa quả được gọi là loài gặm nhấm . Chúng có răng trước dài và sắc.
Động vật ăn thịt: linh cẩu chúng có răng trước rất nhọn và sắc để xé thịt
Chim ăn thịt như chim đại bàng và kền kền được gọi là chim săn mồi . Chúng có mỏ sắc, dạng móc câu và móng vuốt sắc.
Động vật ăn tạp: con quạ
learning card for Life Cycle of ButterflyView Lessons & Exercises for Life Cycle of Butterfly →

Vòng đời của bướm
Sự biến hình (transformation) là sự thay đổi quyết liệt mà mỗi cá thể trải qua suốt quá trình trưởng thành. VD: ở côn trùng: dòi trở thành ruồi. Sâu bướm biến thành bướm. Ở động vật lưỡng cư từ nòng nọc trở thành ếch.
1. Trứng: có vỏ cứng, sáp dính. Thường đẻ trứng trên lá, nơi có sẵn nguồn thức ăn.
2. Sâu non : là giai đoạn ăn và tăng trưởng. Nó thở bằng da và dùng râu để di chuyển xung quanh. Khi lớn lên nó thoát xác 4 lần hoặc hơn để cho phép cơ thể tăng kích thước.
3.  Nhộng: nhộng cuộn 1 vòng tơ mảnh quanh nó, gọi là kén. Đây là giai đoạn biến hình, các mô bào của sâu non bị phá vỡ và hình thành cấu trúc cơ thể của côn trùng trưởng thành.
4. Kì trưởng thành: kén bị vỡ ra và bướm thoát ra ngoài. 

Science / The human Body

A organ system is a group of organs that work together to perform a certain vital function. There are different systems in our body which perform many vital functions for us to live and carry on our daily activities.
Learn about some of the important organ systems such as
 • Digestive system
 • Circulatory system
 • Respiratory system
 • Excretory system
 • Nervous system
Cơ thể con người: các cơ quan chủ yếu trong cơ thể người. Mỗi cơ quan thực hiện chức năng sống khác nhau
Hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn máu, hệ hô hấp, hệ bài tiết, hệ thần kinh...
learning card for Major Organ Systems in Human BodyView Lessons & Exercises for Major Organ Systems in Human Body →

Hệ thần kinh: bao gồm não, tủy sống và dây thần kinh. Nó điều khiển mọi chức năng của cơ thể.
Hệ cơ bắp: gồm các cơ thịt, nó điều khiển cử động của mọi bộ phận cơ thể.
Hệ xương: gồm các loại xương, chúng tạo thành hình dạng cơ thể người. Tạo nên sức mạnh cơ thể và bảo vệ các cơ quan mềm bên trong.
Hệ tuần hoàn: gồm tim, mạch máu và máu. Máu được bơm đi khắp cơ thể bởi tim. Máu đưa dưỡng chất đi khắp cơ thể và mang cả chất thải đi bài tiết. 

Hệ tiêu hóa: oesophagus(iˈsäfəgəs) thực quản, liver gan, stomach dạ dày, pancreas pankrēəs tuyến tụy, appendix ruột thừa, rectum ˈrektəm trực tràng, anus hậu môn gồm miệng, dạ dày, ruột non, ruột già, chúng phụ trách tiêu hóa thức ăn để cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Hệ hô hấp: tracheaˈtrākēə khí quản, gồm mũi và phổi: chúng hấp thụ khí oxy, thải ra khí CO2 từ cơ thể chúng ta.
Hệ bài tiết: đưa chất thải ra khỏi cơ thể. Cơ quan chính của hệ bài tiết là thận, niệu quản (ureter), bọng đái, niệu đạo
Hệ sinh sản: cervix cổ tử cung, funnel of oviduct ống dẫn trứng, cơ quan này khác nhau ở nam và nữ giới.
learning card for Types of JointsView Lessons & Exercises for Types of Joints →

Các loại khớp:
hinge hinj Khớp bản lề có thể di chuyển lên xuống, lên trước, lùi sau như bản lề cửa ra vào, vd khớp khửu tay, khớp đầu gối.
Khớp bi và cắm nối: một đầu xương có dạng bi tròn và cắm khít vào  lỗ (khớp cắm nối) của xương khác. Xương đùi và xương cánh tay trên.
ˈpivət khớp trục: nối liền sọ và xương soongs. Cho phép quay đầu và cúi trước, ngả sau.
Khớp trượt: cổ tay và mắt cá chân có khớp trượt, cho phép chân tay xoay.
learning card for The Muscular SystemView Lessons & Exercises for The Muscular System →

Hệ cơ: cơ bắp là một bó các sợi cơ. Cơ thể chúng ta có 650 cơ.
Cơ được gắn với xương bởi sợi cơ rất khỏe gọi là gân.
Cơ thường làm việc theo cặp. Cụ thể ở cánh tay : Cơ ở đằng trước cánh tay là biceps muscle cơ bắp tay, cơ ở đằng sau cánh aty là triceps muscle cơ tam đầu.
Khi cơ biceps làm việc, cơ triceps nghỉ ngơi và ngược lại. Cơ triceps làm việc khi ta duỗi thẳng cánh tay


Cấu tạo não
Não được chia làm 3 khu chính: səˈrēbrəm, đại não, tiểu não và cuống đỡ
Đại não: có nhiều nếp nhăn và rãnh. Chức năng: điều khiển suy nghĩ, nghe, nếm ngửi, sờ và nhìn
Tiểu não: ở phía sau đầu, điều khiển cử động của cơ và cân bằng cơ thể
Cuống đỡ: (cuống não): nối não với tủy sống. điều khiển các hành động không tự nguyện như thở, nhịp tim.

Tủy sống: là một bó dây thần kinh hoặc tế bào thần kinh nối liền não với phần còn lại của cơ thể. Nó được bảo vệ bởi xương sống bao gồm 33 đốt sống
Hoạt động phản xạ: thường là phản ứng không tự nguyện đối với sự kích thích
Vòng tròn phản xạ: chu trình diễn ra khi dây thần kinh thúc đẩy sự sinh ra phản ứng phản xạ.
cervical đốt sống cổ, thoracic THəˈrasik đốt sống ngực, lumbar đốt sống thắt lưng, sacral đốt sống vùng hông, coccyx xương cụt
Hoạt động phản xạ: đâm một cây kim, kim là vật kích thích. Tế bào thần kinh cảm giác mang thông điệp đi. Trong tủy sống, tế bào thần kinh chuyển tiếp sẽ chuyển đi sự thúc đẩy. Dây thần kinh cử động nhận được thông tin rụt tay về.


learning card for Sense OrgansView Lessons & Exercises for Sense Organs →

Cơ quan cảm giác
5 cơ quan cảm giác có đặc tính thụ nhận khác nhau, có tế bào đặc biệt để tiếp nhận thông tin và sản sinh thúc đẩy, phản ứng.
Mắt nhìn: các tia sáng từ vật thể vào giác mạc, được hội tụ và đưa vào tiêu điểm sắc nét hơn bởi thủy tinh thể. Hình ảnh hình thành trên võng mạc được xử lý bởi não.
Tai nghe: tai có thể phát hiện sóng âm thanh và chuyển thành xúc tác dây thần kinh, truyền dọc theo dây thần kinh thính giác lên não, nơi chúng được phiên dịch thành âm thanh


Science / Food

Food is the basic necessity for survival of human beings and animals. Carbohydrates, vitamins, fats, minerals, proteins are some of the nutrients found in our food which keeps us healthy, help us grow and keeps us free from diseases. Each one of us have different food habits based upon the place we live.


Science / Health and Hygiene

According to WHO health is defined as “a state of complete physical, mental and social well being, not merely an absence of disease or infirmity.” A person is said to be healthy if he/she has no physical deformity. All body organs are functioning properly. There are no symptoms of disease, anxiety or mental problems. He is in a right state of mind and has a good social life. Learn about health and how to live a healthy life.

Science / Our Environment

Our surroundings include plants, animals, water, land, air, sun, sky, clouds etc. All these affect our life and is our environment. All that surrounds and affects the life of an organism is called its environment.
The three factors of the environment are • Abiotic factors
• Biotic factors
• Cultural factors Learn about our earth, the environment, factor of environment, interaction between the different factors of the environment, food chain and environmental pollution.


Science / Water



Science / Air



Science / Our Universe

The universe is unimaginably and infinitely big. It is commonly defined as the the totality of everything that exists or is known to exist.
The universe consists of galaxies, planets, stars, meteorites, satellites and many other things.
Our earth is a part of solar system, which is a part of the Milky way galaxy.
Learn about our earth, the solar system - the sun and other planets and stars.


Science / Rocks and Minerals

Our earth is made of rocks and minerals. Rocks are constantly being formed, worn down and formed again. Rocks broken down into smaller pieces forms sand. Sand with the decomposition of plants and animals forms the soil.


Science / Simple Machines



Science / States of Matter

Everything around us is called matter. Matter is anything which occupies spaces and has mass.
Some examples of matter are wood, water, and air.
Matter is found in 3 states:
• Solid
• Liquid
• Gaseous
Learn about the states of matter and their characteristics.